Historie Rotterdam Atletiek

Op 15 april 2009 is het 90 jaar geleden dat de Rotterdamsche Atletiekvereniging ‘Door Oefening Snel’ (DOS) werd opgericht. Deze atletiekvereniging was ontstaan door een uitvloeisel van de duivensport die in het begin van de 20e eeuw druk werd beoefend. Immers, na de vluchten moest de ring van de duif op de snelste manier naar het clublokaal (altijd een café) gebracht worden. Dit gebeurde dan hardlopend, individueel of in estafettevorm. Duivenklokken waren er toen nog niet. Als er geen vlucht was, organiseerde men vanuit de kroeg een hardloopwedstrijd, met niet zelden een drinkgelag na afloop.

Dit soort wedstrijdjes werd bekend onder de naam ‘cafélopen’. Ze waren populair onder de lopers omdat er ook aardig wat prijzengeld aan verbonden was. In de eerste jaren van DOS werd voornamelijk de wegatletiek beoefend. De baanatletiek stond nog in de kinderschoenen en bovendien waren de cafélopen razend populair. Al een jaar na de oprichting werd het eerste succes behaald. Bertus Brouwer werd Nederlands kampioen op de 10.000m. In 1924 deden maar liefst 2 DOS-ers mee aan de Olympische Spelen te Parijs. Zowel Teun Sprong Sr. en Bertus Brouwer moesten wegens een voetblessure opgeven.

In 1928 moest Teun Sprong tijdens de Olympische Spelen in Amsterdam wederom opgeven. Jo Vermeulen haalde de finish wel en werd 54e. De legendarische Pleun van Leenen werd 55e.

Hollandia
In de loop der jaren werden in het Rotterdamse nog andere atletiekverenigingen opgericht. In 1930 werd Hollandia opgericht. Dat was bijzonder, omdat het een specifieke damesvereniging betrof. Het was de tweede club in Nederland met alleen dames. Deze club beleefde zijn glorietijd in de tweede helft van de jaren vijftig van de vorige eeuw. Maar liefst vijfmaal in successie wisten zij Nederlands clubkampioen te worden.

SCR
Ook in Rotterdam-Zuid zat men niet stil. In 1933 werd de SportClub Rotterdam (SCR) opgericht. Deze werd opgericht door de bekende lange afstandsatleet Bram Groeneweg. Men trainde op een sintelbaan aan de Kromme Zandweg waar nu het Ahoycomplex staat. Later trainde men op Varkenoord (achter het huidige Claraziekenhuis). Deze sintelbaan bestaat nog steeds en sinds enkele jaren wordt die weer intensief gebruikt door leden van het huidige Rotterdam Atletiek.

Minerva
Eind 1934 werd de Rotterdamse Dames en Heren Atletiek- en Handbalvereniging Minerva in een kelder opgericht. Dit was bijzonder want het was de eerste gemengde atletiekvereniging in Rotterdam. De Rotterdammer Joop Tournier Sr., zoon van een Crooswijkse cafébaas, was hier tientallen jaren trainer. Onder zijn leiding behaalde de club vele successen, met name op de meerkamp en de estafettes.

Metro
Metro is in 1955 ontstaan na een scheuring in het toenmalige Pro Patria (het huidige PAC). De meningen zijn verdeeld over de ware toedracht, maar zeker is dat Cor Gubbels hier bij betrokken was. In de jaren zestig van de vorige eeuw had het bestuur grootse plannen met de club en deed niet mee met de fusie van 1967. Rond die tijd verkeerde de club in grote bloei en er werd, met name op de middellange en lange afstanden, grote successen behaald. In 1970 werd het grootste succes behaald: het clubkampioenschap van Nederland. Men ging met het vliegtuig van Rotterdam naar Groningen, een stunt die zelfs de landelijke pers haalde. In het begin van de jaren zeventig organiseerde Metro een aantal marathons in en rond het Kralingse Bos. Door geldgebrek ging deze cyclus ter ziele. In 1991 ging het bestuur rond de tafel met de besturen van AVR en PAC om een fusie te bespreken. In 1993 ging Metro samen met AVR op in het huidige Rotterdam Atletiek.

Nenijto
Nenijto is een afkorting van NEderlandse NIJverheidstenTOonstelling. Dit was een soort wereldtentoonstelling op kleine schaal en werd in 1928 gehouden als tegenhanger van de Olympische Spelen te Amsterdam. Het werd een enorm succes want er kwamen maar liefst anderhalf miljoen bezoekers op af, waar men op 300.000 had gerekend! Na afloop van de tentoonstelling werden de meeste hallen gesloopt. In het kader van de werkverschaffing tijdens de crisis in de jaren dertig, werd er een sintelbaan op het terrein aangelegd. Maar er werd geen gebruik van gemaakt.
Joop Tournier Sr. heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat op 1 juni 1935 de sintelbaan werd geopend. Vele tientallen jaren lang stond deze sintelbaan bekend als de snelste van Nederland, totdat begin jaren zeventig van de vorige eeuw de klad er in kwam. Er kwamen kunststofbanen, maar niet in Rotterdam. Uiteindelijk kwam die er dan toch en wel in 1983.

Fusie van 1967
De hierboven genoemde atletiekverenigingen trainden allemaal op de Nenijto. In 1967 werd gesloten tot een fusie van DOS, SCR en Minerva tot de Atletiekvereniging Rotterdam (AVR). Een jaar later sloot Hollandia zich ook aan. Deze vereniging kende vele successen en bracht vele internationals voort.

AVR
AVR ontstond dus in 1967 en was als vereniging berucht en beroemd in Nederland. De club bracht vele internationals voort. De club werd echter nooit clubkampioen bij de mannen, het Amsterdamse AAC was altijd net even te sterk. De vrouwen en meisjes hadden daarentegen meer succes: tussen 1981 en 1993 werden maar liefst 12 kampioenschappen behaald. Ook in Europa behaalde men enige successen. Het grootste talent was uiteraard Nelli Cooman die halverwege de jaren tachtig van de vorige eeuw onverslaanbaar was op de 60m indoor. Ze werd maar liefst vijfmaal Europees indoorkampioen en éénmaal wereldkampioen op dit onderdeel.

Net zoals veel andere clubs, had AVR ook te maken met een slinkend kader en een tekort aan vrijwilligers. Men zocht en vond toenadering bij Metro. In 1993 werd besloten tot een fusie met Metro.

De fusie van 1993
Al eerder waren er plannen voor één grote Rotterdamse atletiekvereniging. In de zomer van 1991 en daarna zaten de besturen van PAC, Metro en AVR bij elkaar om te brainstormen over een mogelijke fusie. Uiteindelijk sloeg PAC een andere weg in en gingen Metro en AVR in 1993 met elkaar verder onder de huidige naam Rotterdam Atletiek.

Rotterdam Atletiek
Deze vereniging was de tweede vereniging in Nederland met het woord ‘Atletiek’ in de verenigingsnaam (Haag Atletiek ging onze club voor). RA gaf in het oprichtingsjaar meteen zijn visitekaartje af door het Nederlands record voor clubteams op de 4 x 100m te verbeteren tot 40.02. Een record dat sindsdien door de topsprinters van RA tweemaal is verbeterd tot de huidige tijd van 38.37 (2013). Sportieve hoogtepunten waren er o.a. voor Nelli Cooman, Letitia Vriesde, Yvonne v.d. Kolk, Frans Maas, Léon Haan, Stella Jongmans en vele anderen. Een speciale vermelding is er voor Willem Noorduin, die in 2008 voor de 6e maal deelnam aan de Paralympics, voor het eerst zònder medaille.